Zdrowa dieta to odpowiednia ilość odpowiednio zróżnicowanych produktów spożywczych zapewniających taką ilość kalorii (wartości energetycznej) i składników odżywczych, która jest potrzebna do zaspokojenia potrzeb organizmu danej osoby. Dzięki temu organizm będzie może prawidłowo się rozwijać w dzieciństwie, utrzymać zdolność do prawidłowego funkcjonowania w życiu dorosłym i wejść w podeszły wiek z możliwie jak najmniejszą liczbą chorób i niepełnosprawności.

Prawidłowa ilość i różnorodność produktów spożywczych i napojów różni się w zależności od wieku, budowy ciała i stylu życia danej osoby. Choć niektóre osoby mają nietypowe potrzeby w tym obszarze, np. sportowcy lub osoby cierpiące na określone schorzenia, prawidłowa ilość i różnorodność produktów spożywczych i napojów jest dość zbliżona w przypadku większości ludzi.

Zrównoważoną dietę można uzyskać na szereg różnych sposobów. To, co będzie wchodziło w skład zrównoważonej diety, zależy od nawyków żywieniowych w poszczególnych państwach.

Zdrowa dieta składa się głównie z produktów roślinnych i zawiera dużą ilość warzyw i owoców, pewną ilość roślin strączkowych, takich jak fasola i groszek; w jej skład wchodzi również chleb pełnoziarnisty i inne produkty spożywcze bogate w skrobię, takie jak makarony i ryż (zob. przykład na rys. 1). Ponadto w skład zrównoważonej diety mogą również wchodzić niewielkie ilości chudego mięsa, takiego jak drób lub ryby i produkty mleczarskie o obniżonej zawartości tłuszczu, lub wegetariańskie odpowiedniki tych produktów. Ważne jest także włączenie do zdrowej diety niewielkich ilości innych produktów spożywczych, takich jak niektóre oleje roślinne (np. oliwa z oliwek i olej rzepakowy) oraz orzechy i nasiona. Potrawy należy doprawiać niewielką ilością soli lub całkowicie zrezygnować z jej stosowania. Aby uniknąć wzrostu masy ciała, nie należy spożywać wysokokalorycznych produktów takich jak wyroby cukiernicze, ciasta i przekąski zbyt często ani w dużych ilościach. Najlepiej całkowicie wyeliminować alkohol ze swojej diety, co pozwoli zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka. Należy w miarę możliwości unikać wysoko przetworzonych gotowych produktów spożywczych bogatych w tłuszcze zwierzęce i cukry (tzw. „fast food” oraz słodkie napoje).

Rysunek 1: Przykład zdrowego talerza

Źródło: © peanutpie - iStockphoto.com.

Poza spożywaniem odpowiednio zróżnicowanych produktów spożywczych należy również spożywać je we właściwej ilości – aby upewnić się, czy ta ilość jest odpowiednia, najlepiej jest ważyć się raz w tygodniu (lub od czasu do czasu, na przykład raz w miesiącu, zmierzyć swój obwód w pasie).