Straling is energie in de vorm van golven of deeltjes. Straling kan in twee hoofdtypes worden onderverdeeld: ioniserende en niet-ioniserende straling. Straling die voldoende energie bezit om chemische bindingen te breken en ionen te doen ontstaan, wordt "ioniserende straling" genoemd. Omdat ze het DNA van een cel beschadigt, kan ze mutaties veroorzaken, die als ze worden doorgegeven naar nieuwe generaties cellen, uiteindelijk tot kanker kunnen leiden of andere schadelijke gezondheidseffecten kunnen hebben. Ioniserende straling kan uit deeltjes bestaan zoals alfadeeltjes of neutronen, of uit golven zoals gammastralen of röntgenstralen.

Ieder van ons wordt in verschillende mate aan ioniserende straling blootgesteld, zowel van natuurlijke bronnen (kosmische straling of straling uit de bodem) als door de mens opgewekt (bv. medisch gebruik, kernenergie, radioactieve neerslag van nucleaire wapentests uit het verleden). Ioniserende straling wordt gebruikt om ziekten vast te stellen en te behandelen. Uw individuele mate van blootstelling aan ioniserende straling hangt af van diverse factoren zoals waar u woont, of u bij een medische behandeling bent bestraald en of u beroepsmatig aan straling wordt blootgesteld; typische blootstelling aan straling wordt hieronder beschreven.

Optische straling omvat licht-, infrarood- en uv-straling (ultraviolet). Uv-straling kan levende cellen beschadigen en huidkanker veroorzaken.

Niet-ioniserende straling heeft niet voldoende energie om DNA op dezelfde manier te beschadigen als ioniserende straling, maar draagt toch energie over op weefsels of materialen, bijvoorbeeld door verwarming. Dit is de manier waarop een magnetron werkt. Niet-ioniserende straling bestaat uit elektrische en magnetische velden, bijvoorbeeld microgolven en radiogolven, evenals laagfrequente velden die door elektrische apparaten en hoogspanningskabels worden geproduceerd.

Figuur 1: het elektromagnetisch spectrum.

Bron: overgenomen uit Europese Commissie, directoraat-generaal Onderzoek, Europese Gemeenschappen (2005). Health and Electromagnetic Fields: EU-funded research into the impact of electromagnetic fields and mobile telephones on health. © Europese Gemeenschappen, 2005.