Alle vormen van kanker worden veroorzaakt door afwijkingen (mutaties) in het DNA van lichaamscellen. Het afweersysteem van het lichaam werkt tegen sommige mutaties, maar invloeden van buitenaf – zoals de kankerverwekkende chemische stoffen in sigarettenrook, straling en sommige infecties – kunnen het afweersysteem overweldigen. Soms kunnen ook de interne voedingstoestand van het lichaam en de in het lichaam geproduceerde hormonen het risico op die genetische afwijkingen verhogen. 

De belangrijkste oorzaak van kanker in de Europese Unie is roken. Overgewicht of zwaarlijvigheid, slechte voeding, gebrek aan lichaamsbeweging en alcoholgebruik dragen bij aan een ongezonde levensstijl, een andere belangrijke oorzaak van kanker. Blootstelling aan de zon en een aantal andere bronnen van straling (bijv. radon) zijn eveneens belangrijke factoren, alsook blootstelling aan kankerverwekkende stoffen op het werk en bepaalde infecties.

Voor elk van deze factoren geldt: hoe groter de blootstelling (naar duur, frequentie en blootstellingsniveau), hoe hoger het risico op kanker.