Rak szyjki macicy rozwija się w szyjce macicy kobiety – odcinku łączącym macicę z pochwą. W odróżnieniu od wielu innych rodzajów nowotworów, które występują głównie u osób starszych, prawie połowa przypadków zachorowania na raka szyjki macicy jest diagnozowana u kobiet w wieku od 35 do 55 lat, które aktywnie zajmują się swoją karierą zawodową i opieką nad rodziną. Szacuje się, że w obecnych państwach członkowskich Unii Europejskiej (UE-28) w 2012 r. odnotowano 34 000 nowych przypadków zachorowań na raka szyjki macicy i 13 000 zgonów spowodowanych tym nowotworem. Wskaźnik zachorowań na raka szyjki macicy jest szczególnie wysoki w niektórych państwach położonych we wschodniej i południowej części Europy, które przystąpiły do Unii Europejskiej po 2003 r. – wskaźnik zgonów spowodowanych rakiem szyjki macicy w Rumunii i na Litwie jest średnio dziesięć i siedem razy wyższy niż w Finlandii i na Malcie, tj. państwach UE, w których odnotowuje się najniższy poziom tego wskaźnika. Te drastyczne różnice są spowodowane głównie brakiem wdrożenia lub nieodpowiednim wdrażaniem zorganizowanych programów badania przesiewowego w kierunku raka szyjki macicy w wielu państwach, które niedawno przystąpiły do Unii Europejskiej.

Prawie wszystkie przypadki zachorowania na raka szyjki macicy są wywołane wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). HPV to powszechnie występujący wirus często przenoszony drogą płciową. Wczesnym stadiom rozwoju raka szyjki macicy często nie towarzyszą żadne objawy. Jeżeli dojdzie już do wystąpienia objawów, z reguły mają one postać nietypowego krwawienia z dróg rodnych, do którego może dojść po stosunku seksualnym, między normalnymi okresami menstruacji lub po menopauzie.

Wystąpienie nietypowego krwawienia z dróg rodnych nie musi oznaczać, że dana kobieta jest chora na raka szyjki macicy – w takim przypadku należy jednak jak najszybciej poddać się badaniu lekarskiemu. Jeżeli lekarz uzna, że w danym przypadku pacjentka ma raka szyjki macicy, powinien skierować pacjentkę na badania specjalistyczne.

Jeżeli rak szyjki macicy został zdiagnozowany we wczesnym stadium rozwoju, zazwyczaj można go skutecznie wyleczyć, wykonując zabieg chirurgiczny.