W przypadku badań przesiewowych należy podejmować szczególne starania na rzecz zapewnienia jakości, ponieważ tylko niektóre osoby biorące udział w badaniach przesiewowych w kierunku raka faktycznie cierpią na chorobę nowotworową lub wykazują symptomy mogące doprowadzić do zachorowania na raka. Udział w badaniach przesiewowych jest korzystny dla wielu osób, ponieważ leczenie rozpoczęte przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby nowotworowej może być znacznie skuteczniejsze i może umożliwić uniknięcie niektórych efektów ubocznych terapii. W ramach badań przesiewowych wykrywane są jednak pewne nowotwory, których na razie nie można wyleczyć nawet w przypadku zastosowania najlepszej terapii, jak również nowotwory, które nie nigdy nie ujawniłyby się bez badań przesiewowych (hiperdiagnoza). Ponadto nawet bezpieczne badania wykonywane w ramach badań przesiewowych nie są całkowicie wolne od ryzyka. Na przykład większość osób, w przypadku których wyniki badania przesiewowego odbiegają od normy, będzie wymagała wykonania dodatkowych badań w celu potwierdzenia, czy faktycznie cierpi na chorobę nowotworową lub czy faktycznie występują u nich stany przedrakowe. Dodatkowe badania mogą wzbudzać niepokój takich osób, a w niektórych przypadkach może zachodzić konieczność pobrania próbek tkanek, co wiąże się z ryzykiem typowym dla zabiegu medycznego.

Wczesne stadia raka wykryte w ramach badań przesiewowych mogą być również trudniejsze do leczenia dla lekarzy posiadających doświadczenie w leczeniu bardziej zaawansowanych stadiów raka; leczenie takich wczesnych stadiów raka może wymagać specjalistycznego szkolenia i umiejętności zawodowych. Choć uśredniony poziom ryzyka doznania uszczerbku na zdrowiu w wyniku udziału w badaniach przesiewowych jest marginalny w ujęciu jednostkowym, ogólny poziom ryzyka i koszt dla społeczeństwa jest proporcjonalnie wyższy z uwagi na dużą liczbę osób biorących udział w tego rodzaju badaniach.

Aby zapewnić jak największą korzyść z badań przesiewowych przy ograniczeniu do minimum związanego z nimi ryzyka, należy zagwarantować możliwie jak najwyższą jakość świadczonych usług. Zasady przewodnie oraz szczegółowe protokoły, standardy i zalecenia zawarte w europejskich wytycznych w zakresie zapewniania jakości w obszarze badań przesiewowych w kierunku raka opublikowanych przez Komisję Europejską ułatwiają zagwarantowanie odpowiednio wysokiej jakości usług świadczonych w ramach poszczególnych programów. Przy realizacji zorganizowanych programów badań przesiewowych należy stosować europejskie wytyczne w zakresie zapewniania jakości. Skuteczne zapewnianie jakości przyczynia się do utrzymania odpowiedniej równowagi między ryzykiem a korzyściami związanymi z badaniami przesiewowymi w kierunku raka.