Ο καθένας μπορεί να αναπτύξει καρκίνο, αλλά κάποιοι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο λόγω συμπεριφοράς ή περιβαλλοντικών παραγόντων (όσοι καπνίζουν, πίνουν αλκοολούχα ποτά, είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, ακολουθούν ανθυγιεινή διατροφή, έχουν καθιστική ζωή ή εκτίθενται σε ορισμένες λοιμώξεις, ακτινοβολίες ή χημικές ουσίες που προκαλούν καρκίνο). Κάποιοι έχουν γεννηθεί με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου λόγω κληρονομικών παραγόντων.

Ο Ευρωπαϊκός Κώδικας κατά του καρκίνου εξηγεί τι μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι για τους ίδιους και τις οικογένειές τους ώστε να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου. Οι συστάσεις αυτές βασίζονται στα βέλτιστα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία.

Πολλοί από τους παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν ή να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου είναι γνωστοί. Ωστόσο, για τα περισσότερα είδη καρκίνου δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί ποια άτομα με παρόμοιους παράγοντες κινδύνου θα αναπτύξουν καρκίνο και ποια όχι.

Το κάπνισμα είναι γνωστό ότι ευθύνεται για τη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα. Για τις λοιπές κοινές μορφές καρκίνου (π.χ. καρκίνος του εντέρου ή καρκίνος του μαστού) μόνο το ήμισυ περίπου των περιπτώσεων μπορεί να εξηγηθεί από γνωστά αίτια, και για ορισμένες μορφές καρκίνου (όπως, π.χ. ο καρκίνος του προστάτη), ακόμη λιγότερο.

Μολονότι μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο να αναπτύξετε καρκίνο, πάντα θα εξακολουθεί να υφίσταται κάποιος κίνδυνος. Περίπου το ήμισυ όλων των καρκίνων θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν όλοι ακολουθούσαν το σύνολο των συστάσεων του Ευρωπαϊκού Κώδικα κατά του καρκίνου.

Οι πιο κοινοί καρκίνοι τείνουν να εμφανίζονται μετά τη μέση ηλικία, αλλά δεν είναι ποτέ πολύ νωρίς ή πολύ αργά για να λάβουμε μέτρα για την πρόληψη του καρκίνου. Ορισμένες συστάσεις ισχύουν για τα παιδιά, για να μειώσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου σε μεγαλύτερη ηλικία. Η υιοθέτηση υγιεινών και η αποφυγή ανθυγιεινών συνηθειών είναι επωφελής σε οποιαδήποτε ηλικία.

Ο προσυμπτωματικός έλεγχος μπορεί να εντοπίσει ορισμένες μορφές καρκίνου σε πρώιμο στάδιο, όταν η θεραπεία είναι αποτελεσματικότερη. Για ορισμένες μορφές καρκίνου υπάρχουν επίσης προκαρκινικά στάδια που μπορούν να ανιχνευθούν με προσυμπτωματικό έλεγχο και να αντιμετωπιστούν κατά τρόπον ώστε να προληφθεί η ανάπτυξη καρκίνου. Ο Ευρωπαϊκός Κώδικας κατά του καρκίνου συνιστά τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου που είναι γνωστό ότι είναι αποτελεσματικά.

Ο εμβολιασμός κατά ορισμένων ιών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ήπατος και καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Οι συμπεριφορές που προστατεύουν από τον καρκίνο προστατεύουν και από τις υπόλοιπες κύριες αιτίες θανάτου και αναπηρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως τα καρδιοαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα και ο διαβήτης.